Επιφυλλίδες για τη γλώσσα

Ο γλωσσικός μας πολιτισμός

* Η ενασχόληση με τις λέξεις είναι μια συνάντηση και γνωριμία με τις έννοιες τής γλώσσας  Κάθε πολιτισμός είναι, από τη φύση του, πολυσχιδής. Δεν είναι μόνο ότι περιλαμβάνει δύο άξονες – τον υλικοτεχνικό και τον πνευματικό – αλλά και γύρω από αυτούς αναπτύσσει ποικίλες μορφές. Έτσι, εντός και παράλληλα προς τον υλικοτεχνικό πολιτισμό (Civilization) […]

Ο γλωσσικός μας πολιτισμός Read More »

Τι κάνετε; Εδώ, στον αγώνα!…

* Σκοπός τής επαφικής λειτουργίας είναι να δημιουργήσει την κατάλληλη «επικοινωνιακή ατμόσφαιρα» Υπάρχουν μορφές επικοινωνίας στην ομιλία μας και ιδιαίτερα στη συνομιλία (discourse) μας, στις οποίες οι λέξεις δεν δηλώνουν νοήματα ή πληροφορίες, αλλά αποτελούν απλώς την αφετηρία μιας επικοινωνιακής επαφής. Συνιστούν ένα κοινωνικοψυχολογικό προκαταρκτικό στάδιο, απαραίτητο για να ακολουθήσει το επικοινωνιακό γεγονός, η πραγματική

Τι κάνετε; Εδώ, στον αγώνα!… Read More »

Από τον λογιωτατισμό στη δημοτική

  Στη διαδρομή των αιώνων ο εικοστός αιώνας έχει αντικειμενικώς τα στοιχεία που τον κάνουν να ξεχωρίζει εμφανώς σε πολλούς τομείς, κατεξοχήν δε στη γλώσσα, για τις εξελίξεις που σημειώθηκαν στην Ελληνική από το 1900 έως και το 2000. Οι εξελίξεις αυτές έχουν τη μορφή μεταβολών μέσα στην ίδια τη δομή τής γλώσσας μας (λεξιλόγιο,

Από τον λογιωτατισμό στη δημοτική Read More »

Τι γλώσσα μιλάμε

  Μόνιμο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε όσοι μιλούμε ή γράφουμε για τη γλώσσα μας, ειδικοί και μη ειδικοί, είναι πώς πρέπει να την αποκαλούμε. Θα την ονομάζουμε Νέα Ελληνική ή Νεοελληνική, προσδιορίζοντάς την μάλιστα ως Κοινή (Κοινή Νέα Ελληνική, Νεοελληνική Κοινή, Κοινή Νεοελληνική), ή θα την ορίζουμε ειδικότερα ως Δημοτική ή μήπως ο απλός όρος Ελληνική

Τι γλώσσα μιλάμε Read More »

Η επιστημονική μελέτη τής ελληνικής γλώσσας

Αφορμή για το κείμενο αυτό δίνει η έκδοση των Πρακτικών δύο σημαντικών επιστημονικών συνεδρίων για την ελληνική γλώσσα. Το γεγονός ότι τα Πρακτικά αυτά εκδόθηκαν στα τέλη τού καλοκαιριού (Αύγουστο) δεν έδωσε την ευκαιρία να γίνουν γνωστά και να αξιοποιηθούν κατάλληλα. Πρόκειται για δύο Συνέδρια που οργανώθηκαν το 1996 και το 1997 στην Αθήνα από

Η επιστημονική μελέτη τής ελληνικής γλώσσας Read More »

Το Ευαγγέλιο και η σύγχρονη γλώσσα

Μια σημασιολογική αναδίφηση σε ορισμένες γνωστές λέξεις από το κείμενο της Καινής Διαθήκης που η σημασία τους διαφέρει από τη σημερινή χρήση τους   Εχει παρατηρηθεί ότι η ελληνική γλώσσα, λόγω της μακραίωνης ιστορίας της, προσφέρεται για τη μελέτη της εξέλιξης της γλώσσας στη γραμματική και συντακτική της δομή και κατεξοχήν στις μεταβολές της σημασίας

Το Ευαγγέλιο και η σύγχρονη γλώσσα Read More »

Η ελληνική γλώσσα μπροστά στον 21ο αιώνα

Στην καμπή από τον 20ό προς τον 21ο αιώνα ο απολογισμός του τι έγινε στη γλώσσα μας στον αιώνα που φεύγει και τι προοπτικές ανοίγονται για την Ελληνική στον αιώνα που έρχεται, ο προβληματισμός για το πού βρίσκεται και πού βαδίζει η ελληνική γλώσσα είναι εξ αντικειμένου ζήτημα υψίστης σημασίας. Αν, βεβαίως, δεχθούμε ότι η

Η ελληνική γλώσσα μπροστά στον 21ο αιώνα Read More »

Η γλώσσα της εικόνας

  Από τότε που ο ιδρυτής της μοντέρνας γλωσσολογίας, ο F. de Saussure, μίλησε πρώτος για μια επιστήμη των διαφόρων τρόπων επικοινωνίας του ανθρώπου, των διαφόρων σημειακών συστημάτων που (από τα Ελληνικά) ονόμασε semiologie (Σημειολογία), έγινε συνειδητό ότι ο άνθρωπος παράλληλα προς τη γλώσσα, το κατ’ εξοχήν σημειακό σύστημα, χρησιμοποιεί και άλλες γλώσσες, άλλα σημειακά

Η γλώσσα της εικόνας Read More »

Να αλλάξει η διδασκαλία τής γλώσσας στο σχολείο

* Ο λόγος μας, η επικοινωνία μας, το κείμενό μας χτίζονται πάνω στον πυρήνα τής ρηματικής πληροφορίας  Οταν τα παιδιά αρχίζουν να φοιτούν στο σχολείο γνωρίζουν ήδη τη μητρική τους γλώσσα. Την έχουν μάθει -και συνεχίζουν να την μαθαίνουν- στην οικογένεια, στη γειτονιά, στο γενικότερο περιβάλλον τους, έχοντας ήδη γεννηθεί με ορισμένες βασικές γλωσσικές καταβολές

Να αλλάξει η διδασκαλία τής γλώσσας στο σχολείο Read More »

Πόσο «κλασική» είναι η Αγγλική

* Η ευρύτατη κυριαρχία τής Αγγλικής οφείλεται κατά πολύ στο γεγονός τής λεξιλογικής της μείξεως, τού δανεισμού δηλαδή από άλλες, κυρίως κλασικές, γλώσσες Στο τεύχος τού Σεπτεμβρίου τού 2001 τού Omnibus, περιοδικού οργάνου των κλασικών φιλολόγων τής Μ. Βρετανίας, δημοσιεύτηκε ένα ιδιαίτερα αποκαλυπτικό και σημαντικό άρθρο, τού οποίου την ύπαρξη είχε την ευγενή καλοσύνη να

Πόσο «κλασική» είναι η Αγγλική Read More »

Καλάθι αγορών
Scroll to Top